Op Kreta is iedereen dronken

Vijf Nederlanders zijn op Kreta gearresteerd omdat zij zich zouden hebben misdragen. Maar de politie ter plaatse noemt de arrestaties willekeurig.

Door RONALD ROVERS

CHERSONISO, 12 AUG. Als om vijf uur 's nachts de clubs sluiten, stroomt het publiek massaal de smalle hoofdstraat in. Bijna iedereen is dronken. Wie op de dansvloer niemand heeft gevonden om de nacht mee door te brengen, klampt op straat nog snel wat mensen aan. Er wordt geduwd en gescholden, maar na een half uur is alles weer rustig. Op de balkons van de hotels worden de feesten nog tot een uur of zeven in de ochtend voortgezet. Vorige week donderdag liep het uit de hand toen een groep van 250 mensen na sluitingstijd op straat bleef staan en een verkeersopstopping veroorzaakte. Vijf Nederlanders werden gearresteerd. Ze zijn inmiddels op borgtocht vrijgelaten en naar Nederland teruggekeerd. De arrestatie van de vijf jongeren in Chersoniso lijkt vooralsnog een uit de hand gelopen incident. De jongens zelf houden vol dat zij onschuldig zijn. Politiecommandant Nikos Spiridakos geeft desgevraagd toe dat de arrestatie enigszins willekeurig was. "We hadden ook vijf andere mensen kunnen arresteren." De acht dienstdoende agenten voelden zich door de grote groep jongeren in het nauw gedreven, zegt Spiridakos. Het korps is niet voorbereid op dit soort situaties. In de zomermaanden verblijven er dagelijks een paar duizend toeristen in het plaatsje, een verdubbeling van de bevolking. De commandant onderstreept hoe gastvrij Grieken zijn en dat de politie op het eiland niet plotseling hard optreedt tegen kleine ongeregeldheden. "Wij gunnen de mensen hun vakantie." Zijn tolk legt vijf keer uit dat de politie in lichte paniek heeft gehandeld omdat er geen aanvalsplan beschikbaar was. Dat zal hun niet nog een keer gebeuren. Uit de hoofdstad Heraklion komen nu elke avond vijf speciale agenten in camouflagepakken over die het lokale korps versterken. "En de politie wordt ingezet waar problemen kunnen worden verwacht", legt Spiridakos uit. Vóór het incident liepen de agenten verspreid door het dorp en dat bleek toen niet effectief.

De arrestatie van de vijf Nederlanders mag dan een incident zijn, toch zijn er ook structurele klachten van de lokale horeca, vertelt de commandant. "De Grieken missen de oudere generatie Nederlanders die hier vroeger kwam." Anderzijds zien veel barhouders de Nederlanders ook graag komen, zo blijkt uit een rondgang langs middenstanders. De ober van restaurant Il Camino vertelt dat hij gisteren ruzie had met een groep Nederlanders die borden vanaf de tafel in zee gooiden. "Dat gebeurt in Nederland toch ook niet", verzucht hij. Maar: "Die Nederlanders hoeven niet weg te blijven, als ze zich maar gedragen."

"Voordat de clubs sluiten is alles normaal", zegt Julyan van cocktailbar Quarto in de hoofdstraat van het dorp. "Maar ik moet wel elke week de toiletten vervangen omdat die steeds worden vernield." Zijn buurman van juwelierszaak ERA vindt zo nu en dan 's ochtends zijn bloembak aan de overkant van de straat. "Maar dat gebeurt in Nederland ook. Ik heb weinig last van de toeristen." Er zijn dit jaar wat meer ongeregeldheden dan andere jaren, maar niemand lijkt zich er druk om te maken.

Het toerisme op Kreta is de laatste jaren veranderd. Waar acht jaar geleden vooral toeristen van middelbare leeftijd waren te vinden die voor de culturele geschiedenis en rust van het eiland kwamen, worden de hotels nu bevolkt door strandtoeristen van onder de dertig. Het is weer eens wat anders dan de Spaanse kusten en het is goedkoper dan Ibiza. Omdat het partypubliek tijdens de zomermaanden verhuist naar de kusten van de Middellandse Zee, zijn de clubs en houseparty's hun sinds twee jaar achterna gegaan. In Chersoniso is door een lokale hotelexploitant een filiaal van de Amsterdamse iT-discotheek geopend en langs de kust zijn het Hof van Holland en de Veronica-bar te vinden, tegenover de Smulhoek.

DJ Zadek uit Utrecht woont een paar maanden per jaar op het eiland en organiseert samen met de eigenaar van de iT dit jaar vijf housefeesten even buiten Chersoniso. In een oude openluchtbioscoop tussen de heuvels, "een droomlocatie", kunnen zo'n drieduizend mensen zonder enige overlast tot diep in de nacht dansen. Deze zomer waren vier partijen bezig housefeesten op het eiland te organiseren, zegt Zadek. Drie ervan moesten worden afgelast omdat de organisatie het niet goed had aangepakt. Hij is er zelf wel in geslaagd, vertelt hij met enige trots.

Volgens Zadek wordt Kreta "een nieuw party-eiland". Nu al komen jongeren speciaal naar Chersoniso voor de dansfeesten. De flyers worden in Nederland verspreid. De feesten worden in overleg met de lokale horeca georganiseerd. "Als wij een feest geven, zijn de cafés in het dorp leeg. Dat vinden ze niet leuk. Dus maken we op de feesten reclame voor de cafés zodat de toeristen op andere dagen wel naar die kroegen gaan. Anders stappen ze naar de politie met verhalen over drugsgebruik op onze feesten. Met die Grieken moet je oppassen."

Volgend jaar gaan ze het nog groter aanpakken. De organisatie is al op zoek naar een grotere locatie. Bezoekers moeten dan met pendelbussen naar het feest en terug worden gebracht, dat is althans het plan. In november wordt in Nederland zelf een 'reünieparty' georganiseerd voor iedereen die tijdens de zomer de housefeesten heeft bezocht.

Zadek zegt nog niet één keer een vechtpartij op de feesten te hebben gezien. De verhalen over vechtpartijen in het dorp worden volgens hem opgeklopt. "De horeca liep in juni te klagen dat er niemand kwam opdagen. Veel Nederlanders bleven toen thuis vanwege het EK. Hier waren alle cafés leeg. Geloof me, ze willen die Nederlanders hier graag hebben."

Elke nacht drukt zich een massa dronken mensen door te smalle straatjes. Dat wil nog wel eens tot problemen leiden. De politie is in overleg met de bareigenaren om niet meer mensen te bedienen dan er in het café kunnen, om te voorkomen dat iedereen op straat gaat staan. Maar ook de reisorganisaties zijn verantwoordelijk, zegt politiecommandant Spiridakos. Die nodigen mensen uit om hier onbelemmerd te komen feesten. "Zij moeten de toeristen op hun gedrag wijzen."

A. Wensveen, de moeder van de inmiddels naar Nederland teruggekeerde Marco Wensveen (21) uit Volendam, laat telefonisch weten dat haar zoon "de schrik van zijn leven heeft" en dat hij "nooit meer naar Griekenland" gaat. Marco was niet bij de rellen betrokken en heeft niet eens gezien wat er gebeurde, zegt zij. "Hij stond een pizza te eten terwijl hij op een taxi wachtte, en werd toen plotseling van achteren gegrepen. Dat verwacht je toch niet, dat je op vakantie gaat en dan in de cel terechtkomt?"

Marco zat van donderdagnacht tot maandag vast. "Hij is door een hel gegaan", zegt zijn moeder. Zelf heeft ze ook bange uren doorgemaakt. "Zijn advocaat vertelde mij dat het er somber voor hem uitzag, dat de straffen in Griekenland nogal hoog uitvallen. Hij zou twee jaar moeten zitten. Wij voelden ons zo machteloos. 'Ze luisteren gewoon niet naar me', zei mijn zoon steeds."

Toen bepaald werd dat Marco na betaling van een borg van ongeveer twaalfduizend gulden vrij kon komen, pinden de vrienden met wie hij in Griekenland was zoveel geld als ze konden. Daarop kon hij naar huis vliegen. Vader en moeder Wensveen zullen voor de kosten moeten opdraaien, hun zoon heeft dat geld niet. "Maar ik ben nu zo blij dat ik hem terug heb, dat geld mijn minste zorg is", zegt mevrouw Wensveen.

( a d v e r t e n t i e s )